Mae'n eithaf anodd mynd i'r afael yn iawn â chefndir Pontypridd ond, cyn i William Edwards adeiladu'r bont ym 1756, mae'n ymddangos mai ardal denau ei phoblogaeth o ffermydd gwasgaredig oedd Pontypridd – lle gwledig, digon marwaidd. Dechreuodd y boblogaeth dyfu ryw 50 mlynedd yn ddiweddarach pan sefydlwyd Gwaith Tun Trefforest (tua 1800) a'r system drafnidiaeth ar y gamlas a gludai ddeunyddiau crai o gymoedd Cynon a Merthyr.

Teithwyr ar droed yn unig sy'n cael defnyddio pont William Edwards erbyn heddiw. Mae'r adeiladwaith yma o hyd yn gofadail i ddyfeisgarwch a dyfalbarhad William Edwards.

Mae Anthem Genedlaethol Cymru yn un o'r anthemau mwyaf ardderchog yn y byd ac yn gân wedi'i gwreiddio yn hanes. Evan James a'i fab James James, dau fasnachwr gwylaidd a oedd yn byw ym Mhontypridd yng nghanol yr 19eg ganrif a'i sgrifennodd hi.

Pontypridd yw cartref gwreiddiol yr Anthem Genedlaethol, ond mae'r Anthem yn rhan o hanes sawl tref arall yn yr ardal hefyd. Ydych chi'n hoffi tipyn bach o antur? Dilynwch Lwybr yr Anthem gyda ni! Byddwch yn dod i nabod yr ardal yn well, ac yn dysgu am ein Hanthem hefyd.

Yn cael ei adnabod yn lleol fel ‘Y Chainworks ', mwynhaodd Brown Lennox and Co. Ltd berthynas faith â Phontypridd gan wneud cyfraniad arwyddocaol i hanes y dref.

Mae'r garreg fedd sy'n nodi man claddu Phillip Thomas heddiw yn sefyll ym Mynwent Glyn-taf.

CÔr Meibion Pontypridd

Cafodd Côr Meibion Pontypridd ei sefydlu ar ôl i grŵp bach o ddynion gynnal cyfarfod yn yr ‘Educational Settlement’ yng nghanolfan Y.M.C.A y dref ar Dachwedd 19eg 1949. Yn ystod ei flynyddoedd cynnar, roedd y côr yn cael ei adnabod fel ‘Pontypridd Educational Settlement Male Choir’.